احد نمک زدایی یکی از واحدهای اصلی در پالایشگاههای نقت است که برای نمک زدایی از نقت خام پیش از پالایش استفاده می‌شود و در حال حاضر در در مناطق نفتخیز جنوب ۵ طرح نمکزدایی به بهره برداری رسیده است.
خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: واحد نمک زدایی یکی از واحدهای اصلی در پالایشگاههای نقت است که برای نمک زدایی از نقت خام پیش از پالایش استفاده می‌شود. نفت خام اغلب دارای آب، نمک‌های غیرآلی، ذرات جامد و فلزات قابل حل در آب می‌باشد. به عنوان مرحله اول در پروسه پالایش نفت و برای جلوگیری از خوردگی، تشکیل رسوب و جلوگیری از بی اثر شدن کاتالیست‌ها در واحدهای فرآیندی این محتویات باید قبل از پالایش از نفت جدا شوند.
بنابراین گزارش، دو روش عمده نمک زدایی از نفت خام عبارتند از روش شیمیایی و روش الکتریکی که در هر دو این روش‌ها از آب گرم برای بیرون کشیدن استفاده می‌گردد. در روش شیمیایی آب گرم و عامل فعال شیمیایی به نفت خام اضافه شده تا نقطه انحلال ناخالصی‌ها در آب و چسبیدن آنها به آب گرما داده می‌شوند در نهایی مخلوط حاصل در یک مخزن نگه داشته می‌شود تا مخلوط از همدیگر جدا گردد. در روش الکتریکی با استفاده از الکترودهایی با ولتاژ بسیار بالا ذرات معلق آب در قسمت تحتانی مخزن نگهداری جمع آوری می‌شود. هر دو روش گفته شده روش‌های پیوسته می‌باشند.
این گزارش می افزاید: در پالایشگاههای کشورمان نیز از این طرح برای پالایش نفت استفاده می شود و در حال حاضر مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب از تکمیل و راه اندازی پنج طرح نمکزدایی در این شرکت با ظرفیت نزدیک به ٥٠٠ هزار بشکه تا پایان امسال خبر داد.
بیژن عالی پور، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در این رابطه به شانا گفته است: "در ماههای اخیر طرح توسعه نمکزدایی ٣٠ هزاربشکه ای اهواز بنگستان ٢ راه‌اندازی شد. در پنج ماه آینده طرحهای نمکزدایی ٥٥ هزار بشکه ای رگ سفید ١، ١١٠ هزار بشکه ای گچساران ٣، نمکزدایی ٢٢٠ هزار بشکه ای اهواز متمرکز، نمکزدایی ٤٥ هزار بشکه ای هفتکل نفت سفید، ٥٥ هزار بشکه ای بی بی حکیمه تکمیل و راه اندازی خواهند شد. میزان پیشرفت کنونی طرحهای فوق نزدیک به ٨٠ درصد است. این پروژه‌ها به طور عمده برای نگهداشت تولید، افزایش کیفیت نفت خام و برخی نیز برای افزایش تولید نفت ساخته شده اند. واحد نمکزدایی قلعه نار نیز تا پایان سال به بهره برداری می رسد."
یادآور می شود: سابقه اكتشاف نفت در مناطق نفتخیز جنوب ایران به سال 1287 خورشیدی (1908 میلادی) برمی‌گردد، در این سال در پی تلاش چندساله حفاران و كاوشگران نفت در مناطق شمال‌غرب و جنوب كشور، اولین چاه خاورمیانه با تولید اقتصادی، در میدان نفتون مسجدسلیمان حفر و در عمق 338 متری به نفت رسید. بهره‌برداری از این چاه كه با تولید 500 بشكه در روز عملاً از سال 1290 خورشیدی آغاز شد، سرآغاز فعالیت صنعت نفت ایران محسوب می‌شود.
پس از پیدایش نفت در مسجدسلیمان، عملیات كاوش برای كشف مخازن دیگر ادامه یافت و درپی آن حوزه‌های نفتخیز هفتگل (1306)، آغاجاری(1315)، اهواز(1337)، بینك (1328)، بی‌بی‌حكیمه (1340)، مارون و كرنج (1342) و پازسی و رگ‌سفید (1343) كشف و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.مجموعه این میدانها با تمامی تاسیسات، كارخانجات و خطوطه لوله مورد نیاز تولید، فرآورش و انتقال نفت به پالایشگاههای داخلی و پایانه‌های صادراتی نفت خام، هم اكنون بخش عمده‌ای از مناطق نفتخیز جنوب از تشكیل می‌دهد.
تا قبل از دهه 50 فعالیت‌های مربوط به اكتشاف و تولید در شركت سهامی اكتشاف و استخراج متمركز بود و مركز عملیات این شركت كه مسئولیت برنامه‌ریزی، تهیه منابع مالی، نحوه برداشت از مخازن و همچنین توسعه میدانها و تاسیسات فنی را به عهده داشت، در مسجدسلیمان مستقر بود.
در آغاز دهه 50 به دلیل شتاب گرفتن روند فعالیت‌های تولید نفت و گاز و عملیات اكتشاف و حفاری، "شركت خاص خدمات نفت ایران"(اسكو) به عنوان شركت پیمانكار طرف قرارداد شركت ملی نفت ایران، تشكیل و انجام تمامی فعالیت‌های اكتشافی، برنامه‌ریزی و اجرای عملیات حفاری، نصب و راه‌اندازی تاسیسات و خطوط لوله، مطالعه میدانها و تهیه طرح پیشنهادی برنامه‌های توسعه و ازدیاد ظرفیت برداشت و نیز برآورد بودجه‌های ارزی و ریالی را به عهده گرفت.
در كنار این شركت، شركت عملیات غیر صنعتی نیز تمامی فعالیت‌های غیر صنعتی را از وظایف اصلی تولید در مراحل مختلف تفكیك، عهده‌دار شد. با پیروزی انقلاب اسلامی و خلع ید از پیمانكاران خارجی مجموعه عملیات اكتشاف، حفاری و بهره‌برداری به كاركنان و مدیران ایران محول شد. همچنین مراكز راهبردی فعالیت‌های پشتیبانی نیز كه این زمان در آبادان مستقربود، به اهواز منتقل گردید. در گذر این تغییر، تولید بیش از 85 درصد نفت و صددرصد گاز و مایعات گازی، خوراك رسانی به پالایشگاه‌ها و شركت ملی گاز ایران و همچنین تامین خوراك هیدروكربوری مجتمع‌های پتروشیمی به مدیریت مناطق نفتخیز واگذار شد.
مناطق نفتخیز جنوب اندكی زمانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با وقوع جنگ تحمیلی، قدم به میدان آزمونی بزرگ نهاد، وجود تاسیساتی پراكنده و بی‌دفاع كه برای فعالیت در زمان صلح طراحی و ساخته شده بودند، واقع شدن تاسیسات و مبادی صادراتی درمیانه یا خطوط مقدم جنگ و یا حداكثر در فاصله كمی از جبهه‌ها، بزودی تاسیسات و بندرگاههای نفتی این شركت را به عنوان اهدافی بزرگ و استراتژیك برای حمله هوایی و زمینی دشمن مبدل ساخت كه دراین راه حماسه 8 سال جنگ تاسیسات و استمرار تولید و صادرات نفت در زیر بمباران وحشیانه دشمن، نام مناطق نفتخیز جنوب ایران را جاودانه ساخته است.
نگاهی گذرا به افزایش واحدهای بهره‌برداری، كارخانه‌های گاز و گاز مایع، كارخانه‌های نمك‌زدایی، پالایشگاههای گاز مایع و بویژه واحدهای جمع‌آوری، تقویت و تزریق گاز به عنوان پروژه‌های تازه و بدون سابقه قبلی و در راس آنها میدانهای نفتی و چاه‌های تولیدی، خاص مقایسه نسبت چاه‌های در مدار راس تولید به كل چاه‌ها در دو مقطع قبل و بعد از انقلاب، این حقیقت را نشان می‌هد كه مناطق نفتخیز جنوب نه تنها قادر به اجرای برنامه‌های فنی/تخصصی می‌باشد بلكه در امر تصحیح و توسعه این برنامه‌ها نیز با نگرشی ارزشی و متناسب با افزایش نیازهای مملكتی در مقطع بعد از انقلاب، بسیار موفق بوده است. سرانجام در سال 1379 با توجه به سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت نفت مبنی بر ایجاد تغییر و تحول در نحوه اداره فعالیت‌ها، ساختار سازمانی مناطق نفتخیز جنوب مورد بازنگری قرار گرفت و شركت ملی مناطق نفتخیز جنوب شامل یك ستاد مركزی و نه شركت فرعی شكل گرفت.
شركت ملی مناطق نفتخیز جنوب هم اكنون با بیش از 45 میدان هیدروكربوری بزرگ و كوچك در گستره ای افزون بر 400 هزار كیلومتر مربع از استان بوشهر تا شمال خوزستان، حدود 80 درصد نفت خام و 16 درصد گاز كشور را تولید می‌كند.
منبع خبر: خبرگزاری شبستان