مؤلف: محمدرضا نفری نفری (کارشناسی ارشد شیمی و مهندسی پتروشیمی)
ناشر: انجمن خوردگی ایران
سال چاپ: 1398
قیمت: 150.000 تومان
این کتاب حاوی مطالبی جامع در زمینۀ روش‌های مختلف تصفیۀ آب شامل: روش‌های تصفیۀ شیمی و فیزیكی، روش رسوبی، روش رزینی، اسمزمعكوس، روش الكترودیالیز، روش مغناطیسی و نگرش عملیاتی برمسائل بهسازی شیمیایی آب برج‌های خنک‌کن و دیگ‌های بخار و روش‌های شیرین‌سازی آب‌های شور می‌باشد.
پیشگفتار مولف:
آب به‌عنوان مایة حیات و فراوان‌ترین مادّة روی كرة زمین از دو اتم هیدروژن و اكسیژن تشكیل یافته است. اتم‌های هیدروژن و اكسیژن در شرایط عادی به‌صورت گازی هستند؛ درحالی‌كه هیدروژن می‌سوزد، اكسیژن می‌سوزاند، آب؛ برای خاموش كردن آتش مورد استفاده واقع می‌شود.
با افزایش روزافزونِ مصرف آب در جهان به دلایلی همچون ازدیاد جمعیّت، ایجاد و توسعة طرح‌های صنعتی و كشاورزی، آب؛ بسته به نوع مصرف گاه نیاز به تصفیه دارد و در طول چندین دهة اخیر، ضرورت تمسّك به فنّاوری‌های نوین، توجّه صاحب‌نظران را به خود جلب نموده است. واقعیت بر این است به‌ویژه در كشورهای خشك و نیمه‌خشك مسئلة كمبود آب مشكلی جدّی است و می‌طلبد در این ارتباط از راهكارهای راهبردی و چاره‌ساز استفاده گردد.
از كلّ آب موجود در كرة زمین، 97% آن به‌صورت آب شور در دریاها و اقیانوس‌هاست و از 3% باقی‌مانده به‌صورت آب شیرین، 2% آن به‌صورت یخ در یخچال‌های طبیعی و تنها 1% مابفی از كلّ آب مذكورِ موجود در كرة زمین به‌صورت آب شیرین در دسترس است كه منابع آب‌های زیرزمینی، آب‌های سطحی، چشمه‌ها و رودخانه‌ها را تشكیل می‌دهد.
شایانِ ذكر است كه از 1% آب‌های شیرین در دسترس، حدود 92% آن برای كشاورزی، حدود 7% برای اهداف صنعتی و تنها 1% باقی‌مانده به‌عنوان آب شرب مورد استفاده واقع می‌شود.
از زمان‌های بسیار دور، استفاده از آب صاف و زلال برای آشامیدن مورد توجّه بشر بوده ولی با توسعة علم شیمی و توانایی تجزیة آب توسّط شیمی‌دان‌ها و به‌ویژه برای كاربردهای صنعتی، امر مهمّ تصفیة آب مورد عنایت ویژه واقع گردیده است.
در مقطعی، تصفیة آب بیشتر شامل زلال‌سازی و بعضاً استفاده از آهك و نیز صافی‌های شنی را دربرمی‌گرفت لكن با شیوع بیماری‌های واگیر همچون حصبه و وبا كه از طریق آب منتشر می‌شود و در زمانی موجب جان باختن هزاران تن از مردم شد، صرف‌نظر از تصفیة آب از بُعد تجزیه‌ای، گندزدایی آن نیز مورد توجّه تام و تمام قرار گرفت.
با توسعة دامنة علم، روش‌های مختلف تصفیة آب گسترش یافت به‌طوری‌كه روش‌های نوین جایگزین شیوه‌های قدیمی‌تر شده، به‌گونه‌ای كه امروز هم برای حفظ سلامت انسان و هم برای اهداف صنعتی، به تصفیة آب توجّه خاصّی معمول می‌گردد.
این‌جانب از بدو ورودم به صنعت نفت از اوائل دهة 50 خورشیدی تحت تأثیر نقش و اهمّیّت بسیار بالای آب در صنعت قرار گرفتم و كوشیدم برای نشر اطّلاعات فنّی در این زمینه برای كارشناسان و دانشجویان با استفاده از منابع علمی/ فنّی معتبر، نسبت به انتشار مطالب مورد نیاز در این ارتباط اقدام كنم. برای تحقق این امر مهم تابه‌حال با انتشار 37 جلد كتاب فنّی در زمینه‌های آب، فاضلاب و خوردگی و... تلاش كردم با انتشار كتاب‌های تخصّصی در زمینه‌های فنّی به تكلیف خویش عمل نمایم.
به‌رغم اینكه قبلاً دربارة هر روش تصفیة آب، كتاب‌های اختصاصی و مجزّایی منتشر نموده بودم ولی همواره با این دغدغه مواجه بودم تا نسبت به انتشار كتابی جامع در زمینة تصفیة آب اقدام كنم تا تمامی روش‌های تصفیة آب كاربردها و مشكلات مربوط به آب در صنعت را به‌طوریكجا دربربگیرد تا به تبع آن كارشناسان شاغل در صنعت و نیز دانشجویان رشته‌های فنّی و مراكز آموزشی و صنعتی بتوانند جهت ارتقای اطّلاعات خویش در زمینة مذكور از آن بهره‌مند شوند.
كتاب حاضر به‌واقع این امر مهم را محقق می‌سازد و آب و مسائل آن كه به‌رغم فراوانی‌اش هنوز در غربت است را به مخاطبان، بیشتر معرّفی نماید. اگرچه در طول قرن بیستم غالب كارشناسان بحران آب را پیش‌بینی كرده بودند ولی با آغاز قرن بیست‌ویكم طیف وسیعی از هم‌وطنان ما هم در ایران‌زمین در جریان كمبود آب قرار گرفته‌اند، لذا چنانچه این امر مهم مورد توجّه جدّی مدیریت كلانِ آب كشور قرار گیرد؛ می‌توان این بحران جدّی و خانمان‌سوز را پشت سر گذاشت.
در تهیّه و تدوین این كتاب سعی شده تا تمامی روش‌های تصفیة آب با وسواسی زایدالوصف به رشته تحریر درآید به‌گونه‌ای كه مخاطبان آن بتوانند به‌طوریكجا به اهداف ازپیش‌تعیین‌شدة آن دسترسی پیدا نمایند.
خوشبختانه انتشار 37 امین كتاب این‌جانب با 37 سال خدمات مؤظفم در صنعت نفت تقارن پیدا كرده و این امر حاكی از اوج اهمّیّتی است كه برای آموزش و انتقال اطّلاعات به دیگران قائل بوده‌ام. امید است با عنایت به اینكه در طول 40 سال اخیر كه در عمل با مسائل و مشكلات آب، فاضلاب و خوردگی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و سایر صنایع كشور سروكار داشته‌ام، توانسته باشم حقّ مطلب را در این ارتباط ادا كرده باشم و از دانش‌پژوهان صحنة علم و عمل در این زمینه درخواست می‌نمایم تا نسبت به بسط این كار عالمانه و خداپسندانه اقدام نمایند.
از آنجا كه امروزه! تمامی آحاد بشری نیاز مبرم و حیاتی به آب دارند، در خیلی از نقاط دنیا درگیر بحران كمّی و كیفی موضوعی به‌نام آب هستند؛ شاید یك وظیفة تمام‌عیارِ ملّی هر فرد این باشد كه در حدّ توانایی خویش، نسبت به ترویج دانش، حفظ و صیانت از منابع طبیعی ــ حفظ محیط زیست ــ و آب اهتمام لازم و كافی مبذول دارد.
علاقمندان می‌توانند فهرست مطالب و صفحات ابتدائی کتاب را از قسمت پیوست (سمت راست همین مطلب) ملاحظه نمایند.
متقاضیان می‌توانند برای دریافت کتاب با انجمن خوردگی ایران ـ انتشارات تماس بگیرند.
تلفن‌های انجمن خوردگی ایران: 8 ـ 88344287، داخلی 2، بخش انتشارات.