در این تحقیق، تأثیر عصاره شاه‌تره، به عنوان بازدارنده طبیعی، بر خوردگی کربن استیل در محلول هیدروکلریک اسید 2 مولار با استفاده از روش‌های الکتروشیمیایی پلاریزاسیون و طیف‌سنجی امپدانس الکتروشیمیایی مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج نشان می‌دهند که عصاره شاه‌تره در غلظت g/L 0/2 دارای میانگین درصد 97/94 است که بیانگر این است که عصاره بازدارنده بسیار خوبی است. منحنی‌های پلاریزاسیون نشان دادند که این بازدارنده از نوع مختلط (كاتدی/آندی) است. با توجه به نتایج حاصله، درصد بازدارندگی با افزایش غلظت بازدارنده افزایش‌می‌یابد. بررسی اثر دما بر کارآرایی عصاره به روش الکتروشیمیایی پلاریزاسیون در محدوده دمایی °C 65- 35 انجام شد و کاهش در کارآرایی عصاره با افزایش دما را نشان داد. جذب بازدارنده در این محدوده دمایی، از هم‌دمای جذب لانگمویر تبعیت می‌کند. پارامترهای ترمودینامیکی جذب (ΔGads و Kads) بازدارنده با استفاده از هم‌دمای جذب به دست آمد. مقدار ΔGads برای همه دماها نزدیک به kJ mol-1 16 – به دست آمد که بیانگر جذب الکتروستاتیکی (جذب فیزیکی) مولکول‌های عصاره بر سطح فلز است. پارامترهای فعال‌سازی فرآیند جذب از قبیل انرژی فعال‌سازی Ea، آنتالپی فعال‌سازی ΔH* و آنتروپی فعال‌سازی ΔS* با بررسی اثر دما بر عملکرد بازدارنده‌ها حاصل شد. مقدار انرژی فعال‌سازی محلول اسیدی حاوی عصاره بزرگ‌تر از محلول اسیدی بدون عصاره است که این مطلب جذب فیزیکی را تایید می‌نماید.
* سلطانی، نسرین - دانشیار شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
راعی شهرضا، فائزه - دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه پیام نور اصفهان
توکلی، ناهید - دانشیار شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
صلواتی، حسین - دانشیار شیمی معدنی، دانشکده شیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
خیاط کاشانی، مریم - استادیار شیمی تجزیه، شرکت دانش بنیان داروسازی طلای سبز طوبی و دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران
کلمات کلیدی: بازدارنده طبیعی، کربن استیل، هیدروکلریک اسید، عصاره شاه‌تره، روش الکتروشیمیایی پلاریزاسیون، طیف‌سنجی امپدانس الکتروشیمیایی