در این پژوهش به پخت رزین یورتانی عاری از ایزوسیانات بر پایه روغن بزرک و اثر افزایش درصد کربناتدار نمودن رزین بر روی خواص پوشش پرداخته شده است. بر این اساس ابتدا پیوندهای دوگانه موجود در روغن بزرک به حلقههای اپوکسی تبدیل و سپس از طریق واکنش کربناتدار کردن با درصدهای مختلف تبدیل (50%، 75% و 100% ) به حلقههای کربناتی تبدیل شد. در ادامه و از طریق واکنش با سختکنندههای آمینی، حلقهها کربناتی تشکیل شده شکسته شده و پیوند یورتانی تشکیل گردید. نتایج آزمونهای طیف سنجی تبدیل فوریه زیر قرمز (FTIR) نشان داد که در مرحله اپوکسیدار کردن، پیک جذبی در ناحیه cm-1 1689، مربوط به پیوندهای دوگانه کربناتی در روغن بزرک بود کوچکتر، و پیک cm-1823 که مربوط به حلقههای اپوکسی است، تشکیل گردید. سپس در مرحله دوم، کوچک شدن پیک cm-1823 و پدید آمدن پیک cm-11800 بیانگر نشکیل حلقه کربناتی به جای عوامل اپوکسی است. از آزمونهای گرماسنجی پویشی تفاضلی (DSC) جهت بررسی شرایط پخت استفاده گردید. پس از آن، دما و زمان بهینه پخت مشخص (زمان مناسب جهت پخت مدت 2 ساعت جهت پیش حرارت در دمای °C 100 و سپس مدت 2 ساعت جهت تکمیل فرایند پخت در دمای °C 180 میباشد) و در نهایت خواص فیزیکی، مکانیکی و ضدخوردگی این سه آمیزه از طریق آزمونهای Pull-off، Cross-cut، سختی، ضربه، خمش و طیف سنجی امپدانس الکتروشیمیایی (EIS) مقایسه گردید. نتایج بهدست آمده از آزمونهای هویت شناسی تاییدی بر اپوکسیدار شدن و سپس کربناتدار شدن روغن بزرک بود. همچنین آزمونهای خواص پوشش گویای بهبود چسبندگی، سختی و کاهش انعطافپذیری با افزایش درصد کربناتدار شدن و افزایش خواص ضدخوردگی و سپس کاهش خواص ضدخوردگی با افزایش درصد کربنات-دار شدن بود. بعد از دو هفته غوطه وری در محیط خورنده نمونه ی 75 درصد کربنات دار شده مقاومتی برابر با 106×38/5 اهم. سانتی متر مربع نشان دادو این مقاومت برای نمونه پوشش پلی یورتان پایه حلالی برابر با 107×03/1 اهم. سانتی متر مربع اندازه گیری شد. در نتیجه رزینهای یورتانی بدست آمده از روغنگیاهی بزرک با 75% کربناتدار شدن، خواص بهینه را به عنوان یک پوشش نشان داد.
*میرعابدینی، سید مجتبی - استاد، گروه رنگ و روكشهای سطح، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، تهران، ایران
پولادی، جاودان - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه رنگ و روكشهای سطح، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، تهران، ایران
عیوض محمدلو، حسین - استادیار، روه رنگ و روكشهای سطح، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، تهران، ایران
قاسمیراد، نیلوفر - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه رنگ و روكشهای سطح، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، تهران، ایران
کلمات کلیدی: رزین یورتانی، روغن گیاهی، زیستسازگار، خواص ضدخوردگی، خواص فیزیکی و مکانیکی