در این تحقیق تأثیر عملیات حرارتی فراپیرسازی دو مرحله ای بر رفتار خوردگی فولاد زنگ نزن 17-4PH بررسی شد. به این منظور دو نوع آزمون و ارزیابی خوردگی هیدروژنی HIC و خوردگی تنشی SCC انجام شد. ابتدا این فولاد در دمای °C1035 به مدت 1 ساعت تحت عملیات حرارتی آنیل انحلالی قرار گرفت. سپس این فولاد تحت عملیات حرارتی فراپیرسازی دو مرحله ای ( H1150-M ) قرار گرفت. برای ارزیابی خواص مکانیکی، آزمون ریزسختی انجام شد. مشخصات ریزساختاری با استفاده از میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی ریزساختاری نشان داد که این فولاد در شرایط آنیل انحلالی دارای ریزساختاری متشکل از تیغه‌های مارتنزیت تمپر نشده به همراه فریت δ بین دندریتی است. در حالی که عملیات حرارتی فراپیرسازی دو مرحله ای باعث تشکیل ریزساختار مارتنزیت لایه ای شدیدا تمپر شده به همراه فاز فریت α و نیز آستنیت برگشتی گردید. بر خلاف شرایط آنیل انحلالی، در شرایط فراپیرسازی دو مرحله ای پس از آزمون HIC هیچ ترکی در نمونه‌ها مشاهده نشد. نتایج آزمون خوردگی تنشی SCC نشان داد که این فولاد در هر دو حالت آنیل انحلالی و فراپیرسازی دو مرحله ای، به این نوع خوردگی حساس است هر چند زمان شکست در شرایط فراپیرسازی دو مرحله ای به مراتب بالاتر از حالت آنیل انحلالی تشخیص داده شد.
* عادلیان، علی - کارشناسی گرایش جوشکاری، گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
رنجبر، خلیل - استاد، گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
توکلی شوشتری، محمدرضا - استادیار، گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
کلمات کلیدی: فولاد PH 17-4، عملیات حرارتی فراپیرسازی دو مرحله ای، مارتنزیت تمپرشده، خوردگی HIC، خوردگی SCC