در این پژوهش علت آسیب دیدگی لوله‌های مبدل حرارتی پوسته و لوله واحد آب‌مقطرسازی شرکت پالایش گاز بیدبلند بررسی شد. در این مبدل حرارتی جنس لوله‌های مبدل حرارتی از نوع برنج زرد و سیال خنک‌کننده درون لوله‌ها آب گردشی است. درون پوسته فولادی بخار وارد می شود تا تبادل حرارتی برقرار و به آب تغذیه تبدیل شود. برای آسیب شناسی، سطح داخلی و خارجی لوله‌ها با استفاده از روش‌هایی ازجمله بررسی ظاهری، بررسی میکرو ساختار با استفاده از میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ الکترونی، طیف‌سنجی تفکیک انرژی، طیف‌سنجی فلورسانس اشعه ایکس و طیف‌سنجی پراش اشعه ایکس، طیف‌سنجی نشر جرقه (کوانتومتری) و سختی سنجی، مورد بررسی قرار گرفت. بررسی‌ها نشان داد که لوله‌های آسیب‌دیده دچار روی زدگی شده اند. ترک‌های طولی زیادی در داخل لوله‌ها مشاهده گردید که منشاء آن‌ها منطبق بر محل‌های روی زدگی بودند. پیشنهاد گردید که ترکیبات خورنده در آب گردشی كنترل و انتخاب مناسبی برای آلیاژ لوله‌ها صورت گرفته تا از خرابی زود رس آن‌ها جلوگیری شود.
* شریفی، عماد - کارشناس بازرسی فنی، اداره بازرسی فنی،شرکت پالایش گاز بیدبلند، امیدیه، ایران
رنجبر، خلیل - استاد، گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
شاکری، محمد - کارشناس بازرسی فنی، اداره بازرسی فنی،شرکت پالایش گاز بیدبلند، امیدیه، ایران